امروزه حدود۱/۲۲میلیارد نفر در جهان دخانيات مصرف مي كنند كه ۸۰ درصد آنها در كشور هاي كم درآمد زندگي مي كنند. مصرف دخانيات مهم ترين عامل قابل پيشگيري بيماري هاي غير واگير است كه باعث افزايش مرگ و مير در اثر سكته هاي قلبي و مغزي و افزايش احتمال ابتلا به بسياري بيماري هاي بدخيم مي شود. مصرف دخانيات احتمال ابتلا به سرطان ريه را ۲۰ تا ۳۰ درصد افزايش مي دهد و نزديك به ۸۰ تا ۹۰ درصد بيماري هاي بدخيم مري، حنجره و حفر‌‌‌ه دهاني در اثر مصرف دخانيات و الكل است.
دخانیات به طور کلی شامل محصولاتی هستند که بخشی یا تمامی مواد اولیه ی آن از برگ تنباکو تهیه می شود. انواع دخانیات، خواه انواع استنشاقی، مکیدنی یا جویدنی به طور عمده، دارای ماده اعتیادآور نیکوتین هستند. مصرف دخانیات یکی از عوامل اصلی خطرزای بیماریهای غیرواگیر از جمله بیماریهای بدخیم، بیماری های ریوی و بیماریهای قلبی- عروقی است. عوارض دخانیات بر سلامت تا حدی زیاد است که در دهمین ویرایش طبقه بندی بین المللی بیماری ها مصرف دخانیات به عنوان یک بیماری به ثبت رسیده است.
مصرف سیگار و قرار گرفتن در معرض دود آن به صورت یکی از مهمترین معضل های بهداشتی جوامع مختلف به ویژه در کشورهای در حال توسعه درآمده است. مصرف سیگار به طور معمول در سنین نوجوانی شروع شده و در سال های بعدی تداوم می یابد، لذا توجه به عوامل موثر در گرایش به سیگار در جوامع مختلف و مداخلات آموزشی در سطح فردی و جامعه می تواند پیش زمینه های شروع مصرف سیگار را تحت تاثیر قرار داده و در پیشگیری از این عادت نامطلوب موثر واقع شود.
بر اساس مطالعات انجام شده،مصرف سيگار مهم ترين عامل قابل پيشگيري مرگ و مير در جوامع صنعتي است. در ابتداي قرن بيستم،سيگار كشيدن در كشورهاي توسعه يافته بسيار رايج بود كه بيماري هاي مختلفي بدنبال آن ايجاد شد و به همين دليل در اين جوامع تلاش زيادي در جهت مبارزه با مصرف دخانيات انجام شد كه تا حدودي موفقيت آميز بود ،اين در حالي است كه متأسفانه در كشورهاي در حال توسعه تعداد افراد سيگاري روز به روز در حال افزايش است.
مطالعات انجام شده در جامعه ما نشان دهنده روند رو به افزایش مصرف سیگار در سنین نوجوانی و جوانی و به ویژه در دختران بوده است، لذا مداخلات جامع تری برای پیشگیری و ترک این عادت زیانبار در گروه های سنی آسیب پذیر ضرورت دارد. علاوه بر آموزش والدین و مراقبین در مورد عوارض استنشاق دود سیگار، آگاهی دادن به فرزندان هم ضروری است زیرا مشاهده شده افرادي كه در معرض دود سيگار اطرافيان قرار می گیرند و اصطلاحاً به آنها سيگاري غير فعال يا سيگاري ثانويه گفته مي شود هم دچار همان بيماري هاي مشابه افراد سيگاري می شوند. مطالعات نشان داده است کودکان سنین پیش دبستانی که پدر و مادر شان سیگاری باشند، بیش از سایر هم سن و سال هایشان سیگار را بی خطر دانسته و تمایل بیشتری به مصرف سیگار در سنین بعدی ابراز می نمایند. یکی از پیام های ساده و عملی برای دور کردن خردسالان از دود سیگار این است که از آنها درخواست شود هر چه سریع تر از اتاقی که فردی در آن سیگار می کشد خارج شوند.